انواع بخیه‌ و کاربردهای آن در جراحی

بخیه زدن یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها در جراحی و درمان زخم‌هاست که نقش حیاتی در بهبود بافت‌های آسیب‌دیده و جلوگیری از عفونت دارد. در این مقاله قصد داریم با زبانی ساده و جذاب، انواع بخیه‌ و کاربردهای آن‌ها را معرفی کنیم. اگر به دنبال اطلاعاتی جامع هستید که نیازی به جستجوی دوباره نداشته باشید، این مقاله دقیقاً برای شماست.

بخیه چیست و چرا اهمیت دارد؟

بخیه به فرآیند دوختن بافت‌ها با استفاده از نخ مخصوص گفته می‌شود. این کار برای کنار هم قرار دادن لبه‌های زخم یا ترمیم بافت‌های داخلی انجام می‌شود. انتخاب نوع بخیه به عوامل مختلفی مثل عمق زخم، محل آسیب‌دیده، و نوع بافت بستگی دارد.

انواع بخیه‌

انواع بخیه‌ها را می‌توان بر اساس روش دوخت و محل استفاده تقسیم‌بندی کرد. هر نوع بخیه ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد که در ادامه به تفصیل توضیح می‌دهیم:

1. بخیه ساده (Simple Suture)

این روش پایه و رایج‌ترین نوع بخیه است که در آن نخ از یک طرف زخم وارد و از طرف دیگر خارج می‌شود.
کاربردها:

• بخیه‌های سطحی
• زخم‌های کوچک
• محیط‌هایی که زیبایی اهمیت زیادی ندارد

مزایا:

• یادگیری آسان
• مناسب برای زخم‌های با فشار کم

2. بخیه ساده پیوسته (Simple Continuous Suture)

این روش مشابه بخیه ساده است، اما نخ به صورت پیوسته و بدون گره زدن در هر مرحله، دوخته می‌شود.
کاربردها:

• زخم‌های بلند و صاف
• بستن موقت زخم‌ها قبل از انتقال بیمار به اتاق عمل

مزایا:

• سرعت بالا
• کاهش مصرف نخ

3. بخیه عمودی (Vertical Mattress)

این نوع بخیه که به آن فار اند نیر نیز می‌گویند، برای افزایش استحکام و جلوگیری از باز شدن زخم استفاده می‌شود.
کاربردها:

• زخم‌های تحت فشار
• مناطقی که نیاز به دقت بالا در بسته شدن دارند (مانند پوست صورت)

مزایا:

• جلوگیری از جا ماندن جای بخیه
• مناسب برای زخم‌های عمیق

4. بخیه افقی (Horizontal Mattress)

در این روش، نخ به صورت عرضی و موازی با لبه زخم دوخته می‌شود.
کاربردها:

• زخم‌های تحت فشار
• مناطقی با پوست ضخیم، مثل کف دست یا پا

مزایا:

• استحکام زیاد
• جلوگیری از باز شدن زخم

بخیه‌های زیرجلدی

بخیه‌های زیرجلدی برای ترمیم بافت‌های زیر پوست به کار می‌روند و به کاهش اسکار کمک می‌کنند. دو نوع اصلی آن عبارت‌اند از:

1. بخیه زیرجلدی ساده (Subcutaneous Simple)

این روش برای زخم‌های عمیق و بافت‌های نرم زیر پوست استفاده می‌شود.
مزایا:

• کاهش التهاب
• کمک به بهبود بهتر زخم

2. بخیه زیرجلدی پیوسته (Subcutaneous Continuous)

در این روش، بخیه‌ها به صورت پیوسته و در لایه زیر جلد زده می‌شوند.
کاربردها:

• عمل‌های زیبایی
• زخم‌هایی که نیاز به استحکام دارند

دفن کردن بخیه در زیر جلد

یکی از تکنیک‌های پیشرفته بخیه، دفن کردن نخ در زیر پوست است که به بهبود ظاهر زخم کمک می‌کند.
نحوه انجام:

• نخ ابتدا از یک طرف زخم وارد و از سمت دیگر خارج می‌شود.
• گره‌ها در زیر پوست پنهان می‌شوند تا جای زخم قابل‌مشاهده نباشد.

بخیه‌های خاص

1. بخیه سه‌گوش (Three-Corner Stitch)

این روش برای زخم‌های مثلثی شکل یا سه‌گوش استفاده می‌شود و به دقت بالا نیاز دارد.

2. استفاده از استپلر

استپلر یا منگنه جراحی، ابزاری است که به سرعت زخم‌های بزرگ را می‌بندد.
کاربردها:

• جراحی‌های بزرگ و اورژانسی
• کاهش زمان جراحی

نحوه باز کردن بخیه

باز کردن بخیه‌ها نیازمند دقت است تا از آسیب به بافت‌ها و عفونت جلوگیری شود. برای این کار:

1. با استفاده از تیغ خمیده (مانند بیستوری شماره 12)، نخ را از سمت گره قطع کنید.
2. نخ را به آرامی بیرون بکشید تا نخ خارجی وارد بدن نشود.

نکات مهم در بخیه زدن

• فاصله نخ از لبه زخم و عمق ورود باید متناسب باشد.
• ابزار مناسب (مثل پنس آدسون برای پوست) استفاده شود.
• نخ بخیه بر اساس نوع زخم انتخاب شود (قابل‌جذب یا غیرقابل‌جذب).
• گره‌ها در یک سمت قرار داده شوند تا زخم قرینه بسته شود.

چه نوع نخی برای بخیه استفاده می‌شود؟

نخ‌های بخیه در دو نوع کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:

1. نخ‌های قابل جذب: مناسب برای بافت‌های داخلی و زخم‌هایی که نیازی به کشیدن ندارند.
2. نخ‌های غیرقابل جذب: بیشتر برای زخم‌های خارجی استفاده می‌شود و بعد از مدتی باید کشیده شوند.

جمع‌بندی

در این مقاله به بررسی کامل انواع بخیه‌ ، کاربردها، و نکات مهم مرتبط با آن‌ها پرداختیم. آشنایی با این موارد نه‌تنها برای دانشجویان پزشکی و رزیدنت‌ها، بلکه برای هر کسی که با مراقبت‌های پزشکی در ارتباط است، ضروری است. اگر به دنبال تجهیزات جراحی و نخ بخیه با کیفیت بالا هستید، می‌توانید از فروشگاه آرتا طب دیدن کنید و محصولات موردنیاز خود را با قیمت مناسب تهیه کنید.