مقدمه
سوند معده – مراقبت از بیمارانی که توانایی بلع خود را از دست دادهاند، یکی از چالشهای بزرگ در مراقبتهای پزشکی است. این بیماران که به آنها بیماران گاواژی گفته میشود. نیازمند تغذیه خاص و مراقبتهای ویژهای هستند. استفاده از سوند معده یکی از روشهای موثر برای تغذیه این بیماران است. در این مقاله به معرفی سوند معده، مراحل تغذیه و تزریق دارو از طریق لوله، استفاده از لوله معده در جراحی شکم و عوارض استفاده از آن میپردازیم.
سوند معده چیست؟
در برخی موارد، به دلایلی مانند جراحی، بیاشتهایی و اختلالات بلع، نمیتوان بیمار را به صورت خوراکی تغذیه کرد. بنابراین تغذیه لولهای یکی از موثرترین روشها در این بیماران است. سوند معده یک لوله بلند و نازک از مواد منعطف و نرم است که از طریق بینی وارد معده میشود. این لوله برای تغذیه طولانیمدت و کوتاهمدت استفاده میشود. برخی از بیمارانی که نیاز به تغذیه طولانیمدت از طریق گاواژ دارند با لوله از بیمارستان مرخص میشوند و در منزل تحت مراقبت قرار میگیرند.
نحوه قرار دادن سوند معده
قرار دادن سوند معده یک تخصص است. که فقط با ویزیت پزشک در منزل میتوان آن را انجام داد. در این بیماران تغذیه مناسب برای درمان هر چه سریعتر مورد نیاز است. اگر بیمار نتواند بخورد یا بنوشد، از یک لوله تغذیه برای کمک به بهبودی بیمار در سریعترین زمان ممکن استفاده میشود. اگر بیمار تغذیه مناسب نداشته باشد، بدن نمیتواند با بیماری مبارزه کند و سیستم ایمنی بدن ضعیف میشود، که خطر ابتلا به بیماریها را افزایش میدهد.
موارد استفاده از سوند معده
سوند معده برای کاهش نفخ، تهوع، استفراغ و آسپیراسیون استفاده میشود. همچنین در جراحی شکم و آناستوموز برای تخلیه گاز و ترشحات گوارشی به کار میرود. انواع مواد مغذی، از جمله غذاها و داروهای بد بو و بد مزه، میتوانند به اندازه کافی وارد بدن بیمار شوند بدون آنکه او از این موارد اذیت شود. سوند معده همچنین میتواند در موارد زیر به کار رود:
- نگهداری بیمار برای چندین هفته بدون خطر
- تخلیه معده در هر زمانی که لازم باشد
- رساندن مقدار زیادی. مایعات به بدن بیمار
- استفاده در موارد سوختگی شدید، سوءتغذیه، زایمان زودرس، عفونتهای حاد و مزمن
- بیماریهایی که بیمار قادر به نگهداشتن غذا در معده نیست، مانند بیاشتهایی و استفراغ
تجهیزات مورد نیاز برای تزریق مایعات از طریق سوند معده
برای وارد کردن مایعات از طریق لوله به معده بیمار به تجهیزاتی مانند سرنگ. ظرف حاوی غذای رقیق شده مناسب. و ظرف دارای ترازو نیاز است.
نحوه تغذیه با سوند معده
- دستهای خود را به خوبی بشویید.
- برای اطمینان از موقعیت صحیح لوله در معده، سرنگ را به انتهای لوله وصل کنید و پلانجر سرنگ را بیرون بکشید. اگر مایعی زرد یا سبز رنگ مانند محتویات معده دیدید. لوله به درستی به معده وصل شده است. این کار را فلاشینگ میگویند.
- اگر نمیتوانید با شستشوی کاتتر معده در نقطه مناسب مطمئن شوید، 20 سانتیمتر مکعب هوا را به سرنگ تزریق کنید و آن را وارد لوله معده کنید. یا میتوانید دست دیگر خود را روی شکم بیمار قرار دهید و جریان هوا را به معده او بررسی کنید.
- اگر در حین شستشو بیش از 150 میلیلیتر مایع. از معده بیمار خارج شود. نیازی به دادن غذای. جدیدی نیست. محتویات باید به معده. برگردانده شود. و پس از چند ساعت معده مجدداً از نظر محتویات معاینه شود.
- اگر در حین شستشو هوا وارد معده نشد یا محتویات معده را نمیبینید، احتمال حرکت لوله وجود دارد و باید به پزشک و پرستار اطلاع دهید.
مراحل انجام گاواژ مواد غذایی
- غذا به دمای محیط برسد (حداقل 45 دقیقه بیرون بماند).
- بیمار باید نشسته یا نیمهنشسته باشد.
- سرنگ را در انتهای لوله معده قرار دهید.
- غذای رقیق شده را داخل. سرنگ بریزید و صبر کنید. تا مایع به کمک نیروی جاذبه وارد شود. باید از ورود هوا به معده جلوگیری کنید.
- پس از اتمام گاواژ، لوله را با 30 سانتیمتر آب شستشو دهید.
- گیره سوند را ببندید تا غذا از لوله خارج نشود.
- سرنگ را. شسته. و برای مرحله بعدی. آماده کنید.
نحوه تزریق دارو از طریق سوند معده
- اطمینان از قرارگیری صحیح لوله در معده.
- شستشوی لوله با 30 سیسی آب.
- اگر دارو به شکل قرص است، آن را کاملاً خرد کرده و در آب داغ حل کنید.
- محلول حاصل را در سرنگ. کشیده و وارد لوله معده کنید.
استفاده از سوند معده پس از شستشوی معده
شستشوی معده برای کنترل خونریزی گوارشی، دفع ترشحات معده و جلوگیری از تهوع و استفراغ انجام میشود. در این موارد از سوند معده برای تغذیه بیماران پس از تخلیه معده استفاده میشود. این روش عوارض کمتری دارد و بیمار به راحتی میتواند آن را تحمل کند.
کاربرد سوند معده در جراحیهای شکم
در جراحی شکم و آناستوموز، برای خارج کردن ترشحات و گازهای گوارشی از لوله معده استفاده میشود. این روش شامل گاستروستومی زیر جلدی، روش لاپاراسکوپی و جراحی باز است. رایجترین روش کاتتریزاسیون گاستروستومی است که به آندوسکوپ نیاز دارد و توسط رادیولوژی در منزل هم میتوان آن را انجام داد.
عوارض سوند معده
لوله شکمی وسیلهای خارجی است که از بیرون وارد معده بیمار میشود. بسیاری از بیماران هنگام استفاده از سوند معده احساس ناخوشی میکنند، بنابراین پزشکان باید با دقت و در صورت لزوم استفاده از آن را تجویز کنند. استفاده طولانیمدت از سوند معده ممکن است در بینی زخم ایجاد کند.
نتیجهگیری
سوند معده ابزاری حیاتی در مراقبت از بیمارانی است که توانایی بلع خود را از دست دادهاند. استفاده صحیح و مراقبتهای مناسب میتواند به بهبودی سریعتر و کاهش عوارض کمک کند. بنابراین، اهمیت استفاده از سوند معده. در مراکز درمانی و تحت نظارت متخصصان. نمیتواند. نادیده گرفته شود.
